Trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu, đánh giá rủi ro chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001:2015 đóng vai trò quan trọng nhằm đảm bảo ổn định sản xuất, nâng cao hiệu suất và tạo ra giá trị bền vững. Rủi ro không chỉ là một mối đe dọa mà còn có thể mở ra cơ hội cải tiến nếu được quản lý đúng cách. Tiêu chuẩn ISO 9001:2015 yêu cầu doanh nghiệp áp dụng tư duy dựa trên rủi ro ngay từ quá trình hoạch định hệ thống quản lý chất lượng (QMS).
Viện Nghiên Cứu Phát Triển Chứng Nhận Toàn Cầu (GCDRI) sẽ giúp bạn hiểu rõ cách tiếp cận đánh giá rủi ro theo ISO 9001:2015 cho doanh nghiệp sản xuất, đảm bảo quy trình vận hành ổn định và nâng cao năng lực cạnh tranh.
Tại sao phải thực hiện đánh giá rủi ro?
Khi một doanh nghiệp thiết lập các mục tiêu chất lượng và chiến lược sản xuất, họ không thể bỏ qua các yếu tố có thể tác động đến mục tiêu đó, bao gồm cả rủi ro tiêu cực (gây mất mát) và cơ hội tiềm năng (mở rộng thị phần, nâng cao hiệu suất).
Lợi ích của đánh giá rủi ro trong doanh nghiệp sản xuất:
- Giảm thiểu rủi ro vận hành: Ngăn chặn những tác động ngoài ý muốn ảnh hưởng đến quy trình.
- Nâng cao hiệu suất sản xuất: Thúc đẩy các biện pháp kiểm soát để cải thiện năng suất.
- Đảm bảo chất lượng sản phẩm: Tránh các lỗi sản xuất ảnh hưởng đến khách hàng.
- Tăng cường sự tuân thủ: Đáp ứng yêu cầu ISO 9001 và các tiêu chuẩn quản lý khác.
- Phát triển tư duy dựa trên rủi ro: Xây dựng một hệ thống chủ động thay vì chỉ phản ứng khi có vấn đề.
Theo ISO 9001:2015, rủi ro không chỉ mang nghĩa tiêu cực mà còn bao hàm cơ hội tối ưu hóa hoạt động sản xuất. Tư duy dựa trên rủi ro giúp doanh nghiệp kiểm soát bất ổn và tối đa hóa phẩm chất của sản phẩm/dịch vụ.
Các nội dung chính cần có trong đánh giá rủi ro chất lượng theo ISO 9001:2015
Theo ISO 9001:2015, việc đánh giá rủi ro và cơ hội cần được thực hiện xuyên suốt trong hệ thống QMS và đi kèm với các kế hoạch hành động cụ thể.
1. Yêu cầu về rủi ro trong tiêu chuẩn ISO 9001:2015
Trong tiêu chuẩn, rủi ro và cơ hội xuất hiện ở nhiều điều khoản quan trọng, bao gồm:
-
[5.1] Cam kết lãnh đạo:
Lãnh đạo doanh nghiệp cần thúc đẩy tư duy dựa trên rủi ro trong toàn bộ hệ thống. -
[5.1.2] Tập trung vào khách hàng:
Đảm bảo các rủi ro và cơ hội ảnh hưởng đến khách hàng được xác định và giải quyết kịp thời. -
[6.1] Hành động để giải quyết rủi ro và cơ hội:
Khi lập kế hoạch cho QMS, doanh nghiệp cần phân tích và giảm thiểu rủi ro có thể xảy ra. -
[9.1.3] Phân tích và đánh giá:
Đánh giá tính hiệu quả của các hành động được thực hiện nhằm kiểm soát rủi ro. -
[10.2] Xử lý sự không phù hợp và hành động khắc phục:
Doanh nghiệp cần cập nhật rủi ro và cơ hội một cách thường xuyên trong suốt quá trình vận hành.
2. Các bước chính trong đánh giá rủi ro chất lượng
Khi thực hiện đánh giá rủi ro theo ISO 9001:2015, doanh nghiệp cần tuân thủ theo một số nội dung quan trọng sau:
-
Xác định loại rủi ro và cơ hội
- Rủi ro xuất phát từ đâu? (quy trình, nguồn lực, đầu vào sản xuất?).
- Rủi ro thuộc nhóm nào? (kỹ thuật, vận hành, tài chính?).
-
Xác định nguyên nhân và tác động của rủi ro
- Nguồn gốc của rủi ro đến từ môi trường hoạt động nào?
- Tác động của rủi ro đối với hiệu suất sản xuất?
-
Phân tích mức độ rủi ro
Đánh giá rủi ro dựa trên tác động và khả năng xảy ra theo ma trận dưới đây:Tác động Điểm số Không ảnh hưởng hoặc ảnh hưởng nhẹ 1 Ảnh hưởng trung bình 2 Ảnh hưởng nghiêm trọng 3 Xác suất xảy ra Điểm số Ít khi xảy ra 1 Thỉnh thoảng xảy ra 2 Thường xuyên xảy ra 3 Mức độ rủi ro = Tác động x Xác suất
-
Lập kế hoạch kiểm soát rủi ro
- Đưa ra các biện pháp giảm thiểu phù hợp với từng loại rủi ro.
- Xác định hành động cụ thể để phòng tránh thất bại.
-
Giám sát và điều chỉnh kế hoạch
- Rà soát hệ thống định kỳ để cập nhật rủi ro mới.
- Đánh giá lại các biện pháp kiểm soát đã triển khai.
Làm thế nào để thiết lập một quy trình đánh giá rủi ro chất lượng hiệu quả?
1. Xác định quy trình cần đánh giá
Dựa vào hệ thống tài liệu của doanh nghiệp, xác định các quy trình cần đánh giá rủi ro gồm:
- Đầu vào sản xuất (nguyên vật liệu, nhân công)
- Quy trình sản xuất (công nghệ, thiết bị, an toàn lao động)
- Đầu ra sản phẩm (chất lượng, phàn nàn khách hàng)
2. Nhận diện rủi ro và cơ hội trong từng quy trình
- Dựa vào ma trận rủi ro để phân loại rủi ro theo cấp độ khác nhau.
- Đánh giá mức độ ảnh hưởng lên hiệu suất sản xuất.
3. Đánh giá và phê duyệt kế hoạch kiểm soát rủi ro
- Xác định hành động khắc phục rủi ro.
- Xây dựng giải pháp tận dụng cơ hội.
- Ban lãnh đạo phê duyệt kế hoạch.
4. Triển khai kiểm soát và theo dõi rủi ro
- Giám sát việc thực hiện các biện pháp kiểm soát rủi ro.
- Báo cáo thường xuyên và cập nhật thông tin phản hồi.
- Điều chỉnh kế hoạch khi xuất hiện rủi ro mới.
Mẫu đánh giá rủi ro tham khảo
Doanh nghiệp có thể sử dụng một số biểu mẫu tiêu chuẩn như:
- BM01/QT.ISO.08 – Xác định và kiểm soát rủi ro
- BM02/QT.ISO.08 – Kế hoạch giải quyết rủi ro và cơ hội
Đây là các biểu mẫu chuẩn hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện đánh giá rủi ro hiệu quả theo ISO 9001:2015.
Tổng kết và khẳng định tầm quan trọng của đánh giá rủi ro theo ISO 9001:2015
Việc đánh giá rủi ro không chỉ giúp giảm thiểu sự cố mà còn tối ưu hóa hiệu suất vận hành trong doanh nghiệp sản xuất. Để đảm bảo quy trình kiểm soát rủi ro tốt nhất theo ISO 9001:2015, doanh nghiệp cần:
- Theo dõi, đo lường và đánh giá rủi ro một cách liên tục.
- Xây dựng kế hoạch xử lý tối ưu, không chỉ giảm thiểu rủi ro mà còn tạo ra giá trị mới.
- Cải thiện hệ thống quản lý chất lượng một cách bền vững.
Nếu doanh nghiệp bạn cần hỗ trợ triển khai đánh giá rủi ro và hệ thống quản lý chất lượng theo ISO 9001:2015, hãy liên hệ với Viện Nghiên Cứu Phát Triển Chứng Nhận Toàn Cầu (GCDRI):
📍 Địa chỉ: Số 1 Trần Thủ Độ, Quận Hoàng Mai, TP Hà Nội
🌐 Website: https://demo.daotaocanbo.com
📞 Hotline/Zalo: [0904.889.859 (Ms.Hoa)]
Hãy đảm bảo doanh nghiệp của bạn luôn chủ động trong việc kiểm soát rủi ro và tối ưu hóa hiệu suất sản xuất!
